In onze collecties vinden we een aantal persoonlijke documenten die getuigen van de grenzeloze reislust van onze stadsgenoten door de eeuwen heen. Brieven, ansichtkaarten, reisdocumenten en dagboeken. We hebben er een aantal van verzameld en die zijn deze zomer te zien in onze studiezaal.
De eerste Indiëvaarders
Maak kennis met Lambert Biesman (Nijmegen 1571 - Manilla 1601) die met Cornelis de Houtman en Pieter Keyzer in 1595 als eerste Nederlanders naar Indië varen, met als doel de specerij eilanden te vinden. Om zo het monopoly op de handel in specerijen door de Portugezen, te doorbreken.
"Wil ons Godt de Heer goede reys verleenen wij syn ons
leven behouden, want wy nieuwe landen gaen soecken die noyt
bevaren syn geweest. Mijn cousin ende ick hebben op den werelt clot
gemeten ons reys die wij hopen te doen, so bevynden wij datter wenich
aen scort off wij seylen de heele werelt om ende wij hoopen die reys
in twee jaren te doen".
Zo schrijft hij op 6 november 1594 aan zijn vader Jacob Biesman, burgemeester van Nijmegen. De originele brief is nu te zien.
Een waterbouwkundig ingenieur in Spanje
Lees uit het reisdagboek van Cornelis Johannes Krayenhoff (Veghel 1722 - Nijmegen 1782). Waterbouwkundig ingenieur in het leger. Hij wordt door de Spaanse koning gevraagd om naar Spanje te komen om te helpen een kanaal aan te leggen, dat een vaarroute mogelijk moet maken tussen de Atlantische oceaan en de Middellandse zee. Onderweg beschrijft hij gedetailleerd wat hij meemaakt. Lees over de wonderlijke schaapsherders uit de Landes in Zuid-Frankrijk.
Herders op stelten in de Landes, Zuid Frankrijk. Jean Louis Gintrac (1808-1886) Musée des Beaux-Arts de Bordeaux
Een plezierreisje van Groningen naar Kleef
In de zomer van 1740 besluiten vier pas afgestudeerde Groningse vrienden een "Plaisier" reisje te ondernemen van Groningen naar Kleef. Eén van hen, Theodorus Beckeringh (Groningen 1712- Groningen 1790) houdt er een reisdagboekje van bij. De vele indrukken worden opgetekend. Als ze bij de gierpont van Nijmegen aankomen schrijft hij:
“Deze brug is te zamen gesteld uit een groot langwerpig vierkante houten batterije gelegen over twee lange en suffisante vlotscheepen, met de boorden an malkander, is omringt met een ijseren leuninge, en vast gemaakt an een dik touw, dat eenige honderden vademen lang op kleine schuitjes langs midden in de rivier de Waal, tegens stroom, an een anker ligt, wordende dus door den stroom van de eenen wal na den ander, met zijn last overgedreven. Wij ons met het rijtuig en verder anhorige op deze houten machine geëmbarqueerd hebbende, swaijden of gierden binnen korten over en kwamen behouden in het oude deftige Nijmegen".
Bij Persingen in de Ooijpolder rusten ze uit bij Herberg De Bonte os. Theodorus neemt even de tijd om een restant van het kasteel van Persingen te tekenen. Nu voor het eerst tentoongesteld in het Regionaal Archief Nijmegen.
Reisherinnering van Uri Nooteboom.
Een reisje langs de Rijn was in de vorige eeuw een geliefde bestemming. Vooral vanwege de romantische vergezichten met kastelen en burchten hoog boven op de oevers, in een prachtig heuvellandschap. De meeste mensen hadden in de jaren 20 van de vorige eeuw nog geen fotocamera. Herinneringen werden ook schetsend vastgelegd. Zoals in het schriftje van een jonge Uri Nooteboom (Tilburg 1903 – Zutphen 1945). Uri is na de bevrijding van Nijmegen de eerste hoofdredacteur van de Gelderlander, totdat hij op 12 april 1945 dodelijk getroffen wordt door een kogel op de IJsselkade in Zutphen nadat de stad al bevrijd was.
Stoomscheepvaart
Nijmegenaar Jacques Th. Noorduijn keert in 1960 uit Indonesië terug op het stoomschip Radja. Twee maanden duurde de reis. De dagen van de stoomscheepvaart lopen dan ten einde. Steeds vaker pakt de reiziger het vliegtuig voor het overbruggen van lange afstanden. Brochures met foto’s hoe prachtig en luxueus de schepen zijn uitgerust, moeten de reiziger verleiden om toch met de boot te gaan.
Nu allemaal te zien in het Regionaal Archief Nijmegen.
Brochure van de Stoomvaart Maatschappij Nederland: "Travelling bij Cargo Vessels"