Van 1851 tot 1937 hadden gemeentes in Nederland de verplichting om jaarlijks een beredeneerd verslag te doen van de gemeente over het afgelopen jaar. De verslagen bestrijken het volledige werkterrein van de gemeente. Het verslag moest algemeen verkrijgbaar zijn. Deze gemeenteverslagen bevatten een schat aan informatie over het reilen en zeilen van de gemeente. Het Regionaal Archief Nijmegen heeft recent de verslagen van 1851 t/m 1940 (het laatste jaar dat Nijmegen een verslag uitbracht) ingescand en online gezet.
Bijlagen
Vanaf 1915 wordt er ook een bijlage op het Gemeenteverslag uitgebracht. Hierin vinden we onder meer informatie over de 'waterstand van de rivier de Waal voor de stad Nijmegen' en de verslagen over het afgelopen jaar van gemeentelijke commissies, diensten en bijvoorbeeld woningbouwverenigingen.
Belang verslagen
Veel statistieken worden gedurende alle jaren vermeld in de Gemeenteverslagen. Mede daarom zijn de verslagen een mooie bron voor historisch onderzoek. Sommige veranderingen in de stad zijn ook goed af te leiden uit de statistieken. Had Nijmegen eind 1851 bijvoorbeeld 21.540 inwoners, in 1900 waren het er al 44.034. In 1937 was het aantal wederom meer dan verdubbeld, naar 92.164.
De Gemeenteverslagen kunt u hier per jaar in PDF downloaden. De PDF’s zijn op woordniveau doorzoekbaar.